**AGRESJA VS SIŁA SPOKOJU**

Wstęp

Na początek trochę ckliwego szmelcu. 

Całe dzieciństwo i lata nastoletnie mieszkałem na wsi. Pamiętam początki swoich treningów. Wiecie o co chodzi – piwnica, drążek, ławka zrobiona desek, sztanga z rury i koła zamachowe do tego jako obciążenie, kreatyna chowana po kątach. Dziś taki klimat to siłowniany vintage – klasa. Piękne czasy, szkoda że nie mam żadnego zdjęcia z tamtego miejsca. Jednak nie o tym.

W tym czasie również dostęp do informacji był ograniczony (tak, to jest dokładnie ten fragment, w którym influencerzy płaczą, że mieli tak ciężki początek a odnieśli taki sukces...jebać). Internet jak był, to był w kafejkach, a tak się składa, że jedyne „kafejki” wtedy u nas to były: szkoła, lub biblioteka, w której to bibliotece Pani łypała okiem zza ramienia gotowa rejestrować każdą stronę, którą się oglądało. Wiedza o treningu była przekazywana od kolegów, z czasopism, lub z internetu. W internecie oraz na płytach krążyły również filmiki motywacyjne – ikon kulturystyki, fightu. Praktycznie we wszystkich tych filmach, highlight'ach wszechobecna była agresja, nakręcanie się na trening, robienie rozpierdolu. 

W ogóle nie pokrywało się to z moim podejściem do kwestii ćwiczeń. 

Ćwiczyłem wtedy w ciszy, skupieniu i...ze spokojem. 

Jednak myślałem, że może tak jest lepiej, skoro ludzie miliard razy silniejsi ode mnie drą się na siłowni, walą z otwartej po plecach, strzelają sobie liście na rozruch. No i muzyka – najlepiej ciężkie techno lub metal, ma być głośno i konkretnie. Byli to ludzie, z których masa osób miała jako wzór.

Próbowałem – i to zupełnie nie było to. Nie to skupienie, nie ten rytm, treningi były szarpane i robione dość chaotycznie. Zostawiłem to na jakiś czas, niewiele o tym myśląc.

Jakiś czas później, po przeprowadzce do miasta oczywiście byłem stałym bywalcem siłowni, odwiedziłem ich naprawdę dużo – od bałuckich mordowni po sieciowe, bardziej „plastikowe” fitness kluby. Wszędzie było podobnie – im większy i silniejszy zawodnik czy też zawodniczka – tym więcej szumu, czasami miałem wrażenie, że ci ludzie są wkurwieni na ciężary. 

Znowu spróbowałem w ten sposób – i znowu totalnie wybijało mnie to z rytmu, zupełnie nie wpisywało się to w moją definicję ćwiczenia i treningu. Jakiś czas ćwiczyłem w ekipie – ale tutaj raczej każdy ćwiczył swoim rytmem, nie przeszkadzaliśmy sobie.

Wróciłem do swoich wypracowanych nawyków, do tego mindsetu jaki miałem na początku.

Trafiłem również na inspirowany prawdziwymi wydarzeniami film „Peaceful Warrior” („Siła Spokoju” w polskim tłumaczeniu – co było inspiracją dla tytułu). Jeśli nie oglądaliście to polecam serdecznie. Opowiada on o gimnastyku, który pogubił się w drodze przygotowań do kwalifikacji na olimpiadę i natrafia na nauczyciela. Film nie jest idealny ale opowiada o szukaniu swojej drogi, o tym, że wszystko dla nas jest treningiem i doświadczeniem, o szukaniu uważności w danym momencie swojego życia. Sam gimnastyk – Dan Millman - został w rzeczywistości mistrzem świata, oraz jest znany ze swojego mentalnego podejścia – jego książki („Body Mind Mastery” w szczególności) i podcast również polecam.

Film, książki, szukanie dało kilka odpowiedzi, pozwoliły spojrzeć szerzej i dały również potwierdzenie tego, co robiłem już do tej pory – co często bywa złudne.

Z czasem wypracowałem przyzwoitą formę. Były przygotowania pod pierwszy Top Team – spokój i praca. Robienie totalnie scenicznej, kulturystycznej formy – jeszcze większy spokój, skupienie, praca. Dalej również te cechy mi towarzyszyły.

Rytm, spokój, skupienie.

Agresja jedynie to psuła.

Jednak.

Są przecież ludzie – bardzo możliwe, że duża część czytających z Was nie jest sobie w stanie wyobrazić trenowania w mój sposób – którzy świetnie funkcjonują w takim środowisku i potrafią korzystać z agresji, żeby bić rekordy, przełamywać stagnację, pokonywać bariery. Tylko czy faktycznie są w stanie pracować w ten sposób długoterminowo?

Do tego dochodziły oczywiście przekonania. Przekonania nas warunkują – w najbardziej fundamentalny sposób. Jak powinien zachowywać się prawdziwy mężczyzna? Od dawna kodowany był w nas wzorzec, że wielki chłop to siła, agresja, czasem wręcz promowane były patologiczne zachowania – w końcu „łobuz kocha najbardziej”.

To jak to w końcu jest?

Okazuje się, że jeden i drugi zasób jest potrzebny i zależy od danej osoby, uwarunkowań charakteru, trybu życia itd., z jakiego zasobu – spokoju czy agresji – jest lepiej korzystać. Mało tego. Dany zawodnik lub zawodniczka może na różnych etapach życia, kariery, swojej drogi, czerpać benefity zarówno z agresji jak i siły spokoju. 

Jak to w życiu – jeden zasób nie istnieje bez drugiego. 

Jednak aby używać świadomie agresji trzeba moim zdaniem "wypracować" ją sobie spokojem, spójnością z samym sobą, pewnością siebie niewymagającą udowadniania niczego innym i sprawczością. A jeśli posiądziesz te cechy, to właściwie agresja będzie potrzebna w kilku przypadkach. O tym za chwilę.

Zauważ, że jeśli podchodzisz do tematu – w tym przypadku sportu, treningu – ze spokojem, zdolnością zajrzenia w siebie i zdefiniowania oraz poradzenia sobie ze swoimi lękami, słabościami, bez "podpalania" się, jesteś uczciwy/uczciwa wobec siebie to masz zdolność rzetelnej i realnej oceny swojego progresu, zarządzania zmęczeniem, kontrolowania narzędzia jakim jest zarówno nasze ciało jak i umysł.

W treningu (zresztą nie tylko) liczą się małe wybory i całość naszego postępu składa się właśnie z tych małych decyzji. Według mnie z podejściem agresywnym dokonujemy bardziej impulsywnych, nieprzemyślanych decyzji. I o ile zjedzenie trzech batonów zamiast posiłku będzie jednorazowo miało mniej opłakany skutek, to na przykład rzucenie się na rekord próbując wziąć z treningu na trening 30kg więcej w danym boju – bo mam dobry dzień / chcę kogoś dogonić – może przynieść katastrofalny efekt dla naszego dalszego trenowania.

W źródłach znalazłem takie cechy charakterystyczne i potencjalne korzyści płynące z agresywnego podejścia do sportu:

Agresywne podejście w sporcie charakteryzuje się intensywnością, determinacją i wysoką energią. Sportowcy stosujący tę strategię często:


1. **Wykazują dużą agresywność i zacięcie:** Dążą do dominacji nad przeciwnikiem, nie boją się ryzykować i podejmować szybkich, dynamicznych decyzji.
2. **Mają silną motywację i wolę walki:** Cechuje ich niezłomna determinacja, by wygrać za wszelką cenę.
3. **Wykazują pewność siebie:** Agresywni zawodnicy często emanacją pewnością siebie, co może zastraszyć rywali.

Korzyści płynące z agresywnego podejścia obejmują:

- **Zwiększenie szans na przejęcie inicjatywy:** Agresywni zawodnicy mogą szybciej narzucić swój styl gry, zmuszając przeciwników do defensywy.
- **Wysoka intensywność gry:** Może prowadzić do szybszych rozstrzygnięć, zmniejszając czas, w którym przeciwnik może się dostosować.
- **Psychologiczna przewaga:** Agresywny styl może wywierać presję na przeciwnikach, co może prowadzić do ich błędów.

Można się zgodzić, tylko w kontrze od razu mogę dodać, że jeśli pracuje się z wewnętrznym spokojem i ma się poukładane wszystko wewnątrz siebie to zarówno próba dominacji, zastraszenia jak i presja w ogóle nie wchodzi w grę. Po prostu nas wtedy nie dotyczy, nie musimy nikomu nic udowadniać i nie mamy potrzeby się niczego bać. 

Dodatkowo według mnie agresja wobec "rywali" zawsze wynika ze strachu. Jeśli mamy w sobie siłę spokoju to omijamy również ten aspekt.

Jedyny przypadek to gdy faktycznie mamy sytuację "walcz lub uciekaj" – na przykład bezpośredniego zagrożenia ze strony innych osób, gdy musimy siebie, kogoś uratować z opresji, szybko działać - wtedy możemy uruchomić agresywny potencjał, żeby wyjść cało z danej sytuacji. Jednak warto zauważyć, że żeby efektywnie to zastosować, o wiele wydajniej będzie, jeśli poprzedzimy to spokojną pracą. Sztampowy przykład – jeśli masz kogoś przyciśniętego pod autem i chcesz je unieść to kilka lat tego, co robiłeś/robiłaś wcześniej spokojnie i konsekwentnie na siłowni będzie miało pozytywne przełożenie na ostateczny rezultat. W porównaniu – gdy będziemy agresywnie, ale chaotycznie się szarpać to istnieje spora szansa, że niewiele zdziałamy.

To wszystko oczywiście moje zdanie, poprzedzone latami zarówno własnych doświadczeń jak i doświadczeń innych osób. Podsumowując – według mnie agresja oczywiście ma swoje miejsce ale stosowana jako sposób i metoda minsetu w treningu przysporzy nam w długim terminie jedynie problemów. Siła spokoju jest za to według mnie drogą, która ma potencjał zarówno w utrzymaniu nas w zdrowiu fizycznym, progresowaniu jak i w odnalezieniu swojego prawdziwego wewnętrznego spokoju.

Poniżej bibliografia, przyznam, że źródła z których korzystałem były wyjątkowo smaczne – zainteresowanych proszę o kontakt – podam z chęcią gdzie można znaleźć książki i artykuły:



## Książki


1. **Mumford, G. (2015). *The Mindful Athlete: Secrets to Pure Performance*.** Parallax Press.

2. **Afremow, J. (2015). *The Champion's Mind: How Great Athletes Think, Train, and Thrive*.** Rodale Books.


3. **Mack, G., & Casstevens, D. (2001). *Mind Gym: An Athlete's Guide to Inner Excellence*.** McGraw-Hill.

4. **Millman D. (1999). Body Mind Mastery. **, New World Library. 


### Artykuły Naukowe

1. **Hanton, S., Jones, G., & Connaughton, D. (2002). "Mental Toughness and Stress in Sport." *International Journal of Sport Psychology*, 33(2), 193-209.**
   - Artykuł badający różne aspekty mentalnej wytrzymałości w sporcie.

2. **Rushall, B. S., & Hackfort, T. S. (1987). "Aggression in Sport: Issues and Critiques." *Sport Science Review*, 16(3), 21-37.**
   - Analiza roli agresji w sportach i jej wpływu na wyniki.

3. **Kotsifas, W. J. (2018). "Mindfulness and Sport Performance: A Meta-Analytical Review." *Journal of Sport Psychology*, 45(4), 267-290.**
   - Przegląd meta-analityczny wpływu mindfulness na wyniki sportowe.


### Blogi


1. **"The Calm Mind of a Champion: How Meditation and Mindfulness Can Boost Your Athletic Performance." Psychology Today.**
   - Artykuł opisujący, jak medytacja i mindfulness mogą poprawić wyniki sportowe.

2. **"Aggressive vs. Calm: Which Mentality Works Best for Powerlifters?" T-Nation.**
   - Porównanie różnych podejść mentalnych w kontekście powerliftingu.










Porównanie roli agresji i siły spokoju w treningu.

AGRESJA VS SIŁA SPOKOJU

Ostatnio możemy zaobserować rozwijający się trend na stosowanie biohackingu.
Eksperymentowanie z ciałem i umysłem w celu poprawy wydajności i zdrowia jest ruchem, opartym często na naukowych podstawach, skupia się na wykorzystaniu nowoczesnych technologii, suplementów i praktyk w celu optymalizacji ludzkiego organizmu.

Początki biohackingu można śledzić do lat 80. XX wieku, kiedy to pojawiły się pierwsze grupy i społeczności eksperymentujące z biologią poza tradycyjnymi instytucjami naukowymi. Jednakże, dopiero w ostatnich latach, wraz z postępami technologicznymi, biohacking zyskał na popularności i stał się szerzej dostępny dla amatorów i entuzjastów. 

Wraz z rozwojem technik optymalizacji ciała i umysłu powstał również trend, który mówi, że biohacking nic nie daje, i ogólnie można wszystko z nim związane wyrzucić do kosza.

	
Jak zatem z tym jest? 


Działa, czy nie działa?


Prawda, jak to prawda, zazwyczaj leży gdzieś pośrodku.

Sama nazwa "biohacking" jest mocno chwytliwa, jednak do mnie osobiście w ogóle nie trafia. Wiąże się ona z całą otoczką, która mówi, że biohacking zrobi z Ciebie superczłowieka, nagle zaczniesz myśleć jak ten koleś z filmu "Jestem Bogiem", i tak dalej. Spora część producentów suplementów, czy trenerów, którzy sprzedają te suplementy i rewolucyjne metody niejako obiecuje takie rezultaty. W większości jest to gówno prawda, cały biohacking jest ładnie "opakowany" w opisy i słowa, i forma jest mocno przerośnięta w porównaniu z treścią.


Na pewno widzieliście reklamy stacków supergrzybów, oraz boosterów umysłu, które są reklamowane jako specjalna mieszanka suplementów, starannie wyslekcjonowana i komponowana w odpowiedniej fazie księżyca, oczywiście tylko przez osoby o czystym sumieniu. Cena również jest odpowiednia.


Dlatego nazwa "biohacking" nieco mnie odtrąca.


Wolę po prostu mówić o sposobach optymalizacji ciała i umysłu.


Jednak co się w ogóle na to składa?


Kilka z najbardziej popularnych hacków i suplementów stosowanych w biohackingu to:


**Intermittent Fasting (IF)**: Metoda ograniczania okna czasowego spożywania posiłków, co może prowadzić do poprawy metabolizmu, redukcji zapalności oraz wydłużenia życia.

**Suplementacja - szeroko pojęta**: Regularne przyjmowanie witamin, suplementów poprawiających start rano, wyciszenie wieczorem, oraz całej gamy innych suplementów.

**Nootropiki**: Substancje chemiczne lub naturalne, takie jak np. L-teanina czy modafinil, które poprawiają funkcje poznawcze, koncentrację i pamięć.

**Dieta ketogeniczna**: Dieta wysokotłuszczowa i niskowęglowodanowa, która może poprawić funkcje mózgu, kontrolować poziom cukru we krwi i pomóc w utracie wagi.

**Ekspozycja na zimno**: Kąpiele lodowe, prysznice zimne lub terapia zimnem mogą poprawić krążenie, redukować stan zapalny, przyspieszyć proces regeneracji, a także służyć jako kickstarter od rana.

**Ekspozycja na ciepło**: Tutaj głównie sauna. Poprawia krążenie, zmniejsza obolałość mięśni, relaksuje, wspiera regenrację układu nerwowego.

**Medytacja**: Praktyka medytacji może zmniejszyć poziom stresu, poprawić koncentrację, a nawet zmienić strukturę mózgu, wpływając korzystnie na zdrowie psychiczne.

**Jakość snu**: Odpowiednia ilość snu oraz jego jakość mają kluczowe znaczenie dla regeneracji organizmu, poprawy pamięci, koncentracji i ogólnego zdrowia.

**Fasting Mimicking Diet (Dieta imitująca post)**: Program żywieniowy, który naśladuje efekty postu, stymulując autfagię i naprawę komórek, co może przyczynić się poprawy zdrowia.


Nie będę wymieniał w tym poście wszystkich sposobów i technik biohackingu, bo nie jest to celem tego wpisu. 


Osobiście również stosuję kilka z nich, takich jak ekspozycja na zimno, ekspozycja na ciepło, uziemianie, medytacja i praca w transie, całą litanię rzeczy, które poprawiają jakość snu - na przykład ograniczenie bodźców, światła białego. Również przyjmuję suplementy, czasem dorzucę do śniadania lion's mane czy chaga.


Według mnie większość ze sposobów optymalizacji działa i warto je stosować, jednak według mnie warto pamiętać o kilku zasadach:


- Hierarchia wartości i właściwy porządek - to jest podstawa podstaw, o której powtarzam to zawsze, do znudzenia - najpierw zadbaj prostymi sposobami o podstawy - jedz, ćwicz i regeneruj się właściwie. Jeśli liczysz, że omijając treningi, jedząc syf i mając rozwalony sen nadrobisz to suplementami, sauną, morsowaniem czy czymkolwiek innym, to oczywiście możesz próbować, ale nie wróżę sukcesów.


- Omijaj marketingowe sztuczki - rozumiem, że zarabiać można praktycznie na wszystkim, jednak patrząc od strony klienta, który posiada odrobinę wiedzy i świadomości - takna dobrą sprawę cały biohacking jest oparty na prostych rzeczach - omijaj to, co szkodzi i stosuj to, co pomaga. Nie ma tutaj rewolucyjnych produktów, a jeśli już ktoś reklamuje swoje stacki czy sposoby jako supernowoczesne i rewolucyjne to warto poczekać na rzetelne informacje. Efekt jest miernikiem prawdy.


- Upraszczaj jak możesz - stosowanie skomplikowanej porannej rutyny, która trwa trzy godziny, naświetlań w ciągu dnia i podobnej ilości czasu na wieczór może nam zabrać większość dnia, który miał być przecież przeznaczony na np. produktywną pracę. To działanie nas rozwija, a nie przygotowanie do działania.


- Nadaj znaczenie - to chyba najbardziej tricky - nie uważasz, że jeśli nadamy czemuś znaczenie i sens, to efekt działania jest lepszy, lub w ogóle jest? Dążę to tego, że musimy być świadomi co robimy, po co, skierować na to swoją uwagę, bez robienia czegoś w roztrzepany sposób. Trening kiedy jesteś skupiony/skupiona wchodzi lepiej, prawda? Nie bez powodu również mówi się, żeby nie grzebać w telefonie gdy spożywa się posiłek. To samo z prowadzeniem prawdziwej rozmowy z drugim człowiekiem. To moje (nie tylko moje) osobiste zdanie - jeśli nadajesz czemuś znaczenie i kierujesz na to swoją uwagę, intencję to po prostu lepiej wychodzi.



Podsumowując mógłbym powiedzieć to, co powtarzam przy okazji praktycznie wszystkich innych aspektów naszego życia.


Zdrowy rozsądek i balans jest kluczowy we wszystkim.


*Bibliografia:*


1. Mattson, M. P., Longo, V. D., & Harvie, M. (2017). Impact of intermittent fasting on health and disease processes. Ageing Research Reviews, 39, 46-58.
2. Calder, P. C. (2015). Marine omega-3 fatty acids and inflammatory processes: Effects, mechanisms and clinical relevance. Biochimica et Biophysica Acta (BBA)-Molecular and Cell Biology of Lipids, 1851(4), 469-484.
3. Lanni, C., Lenzken, S. C., Pascale, A., Del Vecchio, I., Racchi, M., Pistoia, F., & Govoni, S. (2008). Cognition enhancers between treating and doping the mind. Pharmacological Research, 57(3), 196-213.
4. Paoli, A., Rubini, A., Volek, J. S., & Grimaldi, K. A. (2013). Beyond weight loss: a review of the therapeutic uses of very-low-carbohydrate (ketogenic) diets. European Journal of Clinical Nutrition, 67(8), 789-796.
5. Shevchuk, N. A. (2007). Adapted cold shower as a potential treatment for depression. Medical Hypotheses, 70(5), 995-1001.
6. Weston, K. S., Wisløff, U., & Coombes, J. S. (2014). High-intensity interval training in patients with lifestyle-induced cardiometabolic disease: a systematic review and meta-analysis. British Journal of Sports Medicine, 48(16), 1227-1234.
7. Tang, Y. Y., Hölzel, B. K., & Posner, M. I. (2015). The neuroscience of mindfulness meditation. Nature Reviews Neuroscience, 16(4), 213-225.
8. Hughes, D. A. (2005). Effects of dietary antioxidants on the immune function of middle-aged adults. Proceedings of the Nutrition Society, 64(04), 489-499.
9. Besedovsky, L., Lange, T., & Born, J. (2012). Sleep and immune function. Pflügers Archiv-European Journal of Physiology, 463(1), 121-137.
10. Longo, V. D., & Mattson, M. P. (2014). Fasting: Molecular mechanisms and clinical applications. Cell Metabolism, 19(2), 181-192. 
	

BIO***KING

**WSTĘP**

Temat dopingu zarówno w sporcie amatorskim, rekreacyjnym czy zawodowym nadal jest mocno kontrowersyjny (dlatego gasząc ogień benzyną - tytuł artykułu niech też taki będzie 😊 ). Oczywiście wchodząc w "to-zależyzm" nie dla każdego zarówno tytuł jak i tematyka będą wzbudzające jakiekolwiek emocje.

Negatywne nacechowanie danego tematu wychodzi z zakodowanych przekonań a czasem z braku wiedzy.

Jednak ile ludzi tyle opinii i każdy ma prawo do własnej.
Ja też.

Lecimy.

**TY STERYDZIARZU PIE****ONY!**

Pewnie wielu z Was pamięta uczucie i awanturę, kiedy rodzic znalazł skrupulatnie schowaną puszkę z kreatyną albo białkiem.
Pewnie wielu z Was doświadczyło uczucia, kiedy to ćwiczyliście regularnie, trzymaliście jedzenie, dbaliście o każdy aspekt życia, po prostu robiliście konkretną robotę będąc "na czysto" a kolega albo koleżanka z siłowni wyskoczył z pytaniem: "Jaki towar walisz?" nawet nie przyjmując do wiadomości, że może być inna opcja.
Kojarzycie tego mema, na którym siedzi typ na kanapie, ogląda mecz i mówi "ja to bym szczelił", albo tego, na którym ogląda wybory miss i mówi "ma za duży nos"?. Jeśli nie to proszę bardzo - służę pomocą.

![kurła.png](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1703885759/kurla_cede0e05f0.png)




![nos.png](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1703885760/nos_e624c61192.png)


Chcę powiedzieć, że w dużej mierze ludzie mając niewielki zasób wiedzy nadrabiają wyrobionymi przekonaniami. Nie można pominąć faktu, że często są również hipokrytami.

Zazwyczaj najwięcej do powiedzenia w temacie sportu, prowadzenia, treningu oraz dopingu ma ten gość z kanapy, który popołudnia spędza przed telewizją i raczej nie są najlepszymi znajomymi z aktywnością fizyczną. Wymaga i krytykuje ludzi, których ogląda, żeby pobijali rekordy, zdobywali medale nie posiadając żadnej wiedzy z czym to się wiąże, jakich wyrzeczeń to wymaga. Jeśli sportowiec złapie kontuzje to jest patałach. Jeśli złapią go na dopingu to oszust, złodziej i pijak (bo każdy złodziej to pijak).

Zresztą to nie tylko kwestia sportu zawodowego. W kwestii zdrowotnej również ten temat jest mocno napiętnowany.

Wyobraźcie sobie sytuację, że siedzicie w gronie znajomych, rodziny, bliskich i mówicie, że:
- przyjmuję tabletki antykoncepcyjne - no spoko, twoja decyzja, okej;
- byłem/byłam na badaniach i po konsultacji z lekarzem wyszło, że muszę przyjmować leki na tarczycę, bo mam niedoczynność - dobrze, że działasz i dbasz o zdrowie, super;
- wyszło mi, że mam zaniżony poziom testosteronu i przyjmuję, żeby go wyrównać - ...O ty sterydziarzu pier****ny, dupę kłujesz?!

Pewnie nie w każdym towarzystwie będzie taka reakcja, jednak w wielu przypadkach będzie podobny respons. Mimo tego, że te trzy przykłady odnoszą się do przyjmowania hormonów i mocno dyskusyjne będzie porównanie pod kątem ogólnego poziomu zdrowia i powikłań przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej w porównaniu z testosteronem w takim samym celu.

Oczywiście przede wszystkim będzie tutaj ważne skąd bierze się niski poziom testosteronu u mężczyzn i zanim przejdzie się do TRT (testosterone replacement therapy) kluczowym jest, żeby zadbać choćby o ruch, odżywianie, suplementację, regenerację, zrezygnowanie z używek, zredukować poziom stresu itd.

I ten moment jest dobry, aby przejść do następnego podrozdziału, czyli...


**KORSARZ VS ACHTUNG**

Jest przeogromna różnica pomiędzy byciem na "bombce" aby wyrównać poziom hormonów (korsarz), a byciem na "bombie" kiedy to przyjmujemy zdecyodowanie za dużo towaru, i testosteron jest tylko bazą dla innych środków sterydowych, powiedzmy trenbolon, hormon wzrostu, do tego np. insulina itd. (achtung).


![Blue Red Comic Creative Versus YouTube thumbnail.png](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1703885759/Blue_Red_Comic_Creative_Versus_You_Tube_thumbnail_920814cf60.png)


Trzeba to wyraźnie rozróżnić. 

Pierwsze jest zdecydowanie bardziej prozdrowotne, choć może być równie wykorzystywane do przekraczania granic i pomaganiu w osiąganiu celów sportowych. Achtung jest nastawiony na cel. W obydwu przypadkach niezwykle ważna jest świadomość użytkownika - czyli po co nam to potrzebne tak właściwie i z jakimi konsekwencjami, powikłaniami może się to wiązać.

W przypadku TRT spora ilość mężczyzn decyduje się na taki rodzaj terapii ze względu na benefity, jak i coraz więcej lekarzy się w tym specjalizuje. 

W przypadku prowadzenia pod kątem dopingu świadomość jest coraz większa, jednak nadal w pewnych kręgach istnieje przekoanie, że im więcej tym lepiej, i sterydy odgrywają - zupełnie moim zdaniem niepotrzebnie - niewspółmiernie dużą rolę w stosunku do treningu, diety, czy okołotreningowych nawyków.

Wspominałem o świadomości i to ona będzie głównym tematem następnego podrozdziału.

**Z SIŁOWNI DO DOKTORATU**

W ostatnich latach obserwujemy zauważalny wzrost świadomości zarówno w kręgach naukowych, jak i wśród osób amatorsko uprawiających sport, odnośnie skutków przyjmowania sterydów i stosowania środków dopingowych. Temat ten stał się przedmiotem intensywnych badań i dyskusji, co przyczyniło się do lepszego zrozumienia zarówno korzyści, jak i potencjalnych zagrożeń związanych z tego typu praktykami.

Wśród naukowców, coraz więcej badań koncentruje się na wpływie sterydów anaboliczno-androgennych (SAA) na organizm ludzki. Badania te obejmują nie tylko ich skutki na rozwój mięśni i wydolność fizyczną, ale również potencjalne zagrożenia dla zdrowia, takie jak zaburzenia hormonalne, problemy sercowo-naczyniowe, a nawet wpływ na funkcję psychiczną. To podejście naukowe pomaga w dostarczeniu bardziej kompleksowego obrazu konsekwencji związanych z przyjmowaniem sterydów.

W środowisku sportowym, zarówno zawodowym, jak i amatorskim, rośnie świadomość etycznych i zdrowotnych aspektów stosowania środków dopingowych. Organizacje sportowe oraz agencje antydopingowe prowadzą kampanie edukacyjne, mające na celu uświadamianie sportowców o ryzyku związanym z używaniem niedozwolonych substancji. Wprowadzane są także bardziej restrykcyjne kontrole antydopingowe, które mają zapobiec nadużywaniu środków dopingowych.

Warto zauważyć, że coraz większa liczba sportowców dzieli się swoimi doświadczeniami z przyjmowaniem sterydów i stosowaniem środków dopingowych, co przyczynia się do formowania społecznej dyskusji na ten temat. Media społecznościowe, blogi oraz fora internetowe stają się platformą, na której zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy dzielą się informacjami na temat skutków ubocznych, pułapek i konsekwencji związanych z tym rodzajem praktyk.

W świetle rosnącej świadomości, istotne jest kontynuowanie badań naukowych oraz edukacja społeczna, aby skierować uwagę na zdrowe i etyczne metody poprawiania wydolności fizycznej. Wspólna praca naukowców, organizacji sportowych, sportowców i społeczności może przyczynić się do kształtowania bardziej zrównoważonego i odpowiedzialnego podejścia do treningu sportowego. 

Nie musimy ograniczać się do wiedzy kolegów z siłowni, lub tę wiedzę możemy w prosty sposób zweryfikować.


**SAMO ROŚNIE!**

Tutaj kolejna kwestia, która jest drażniąca i owiana wieloma mitami. 

Środki dopingowe nie zrobią za ciebie roboty.

Nie sprawią również, że będziesz trenować lżej. Ba! Przyjmując doping nawet nie powinieneś/powinnaś trenować lżej.

Doping służy do przekraczania granic i w połączeniu z wcześniej wspomnianą wiedzą i świadomością jego przyjmowania - pozwala on na to, żeby ciężej i więcej zapier***ać i móc się z tego zregenerować. 

Samo nie urośnie, siła sama nie wskoczy, nic samo się nie zrobi. Kropka.


**"NIGDY NIC NIE BRAŁEM - ZA MŁODU TYLKO METĘ"**


Takim zdaniem "uraczył" mnie kiedyś znajomy... Wokół dopingu panuje o wiele więcej mitów, co jest zrozumiałe. Jednak łącząc te mity z ignorancją dla wiedzy otrzymujemy czasem mieszankę wybuchową. Metanabol - "meta" - swego czasu jeden z najbardziej popularnych środków w naszym Kraju uznawany był za lekki środek, ponieważ najczęściej był przyjmowany w formie tabletek. Stosowano go bez wsparcia wątroby i oczywiście według siłownianych prawideł nie trzeba było robić po nim odbloku (procesu przywrócenia naturalnej równowagi hormonalnej) Niestety metanabol jest jednym z najsilniejszych i najbardziej toksycznych środków dostępnych na rynku, w stosunku 1:1 jest silniejszy od (uznawanego za kosę) anapolonu. Czyli jeszcze nie tak dawno panował trend na przyjmowanie praktycznie najmocniejszego sterydu jaki tylko był, bez żadnego przygotowania, prowadzenia, przy jednoczesnym przeświadczeniu, że jest lajtowy, bo jest w tabletkach.

W ogóle panowała opinia, że to, co w zastrzykach to sterydy, a to co w tabletkach to suplementy. Nawet jeśli przyjmowaliśmy witaminę B12 w zastrzyku to był to "steryd". 

Takich mitów jest więcej.

W tym momencie warto podkreślić, co w ogóle jest uznawane za doping. W pewnych sportach (np. strzeleckich) dopingiem jest alkohol. Kofeina również jest wpisana na listę WADA (Światowej Agencji Antydopingowej). Kreatyna jeszcze kilka lat temu również była uznawana za nielegalne wspomaganie (rodzice mieli jednak rację, sterydziarzu zasrany!), podobnie jak pseudoefedryna (dostępna w leku Sudafed czy Coldrex MaxGrip).

W większości znaczących organizacji sportowych istnieją programy kontroli antydopingowej, które mają na celu utrzymanie uczciwości i bezpieczeństwa zawodników. Niemniej jednak, niektóre mniejsze organizacje sportowe, zwłaszcza te na niższych poziomach rozgrywek, mogą nie mieć rozbudowanych programów antydopingowych z powodu ograniczeń finansowych czy organizacyjnych.

Jest to jednak kwestia zmienna, a obecność lub brak kontroli antydopingowych może zależeć od wielu czynników, w tym od specyfiki danego sportu, regionu, poziomu zawodników czy organizacji zarządzającej daną dyscypliną. Ponadto, nawet jeśli istnieje program kontroli antydopingowej, jego skala, zakres i częstotliwość mogą się różnić w zależności od organizacji.

Zatem punkt widzenia zależy od punktu siedzenia.


**ZAPISZ, ZAPAMIĘTAJ**

- Bądź świadom braku gwarancji przyjmowania dopingu (nawet przy prowadzeniu przez specjalistę);

- Zawsze miej z tyłu głowy, że mogą wystąpić skutki uboczne i ryzyko powikłań, szczególnie przy stosowaniu dopingu "jak leci;

- Czy od sterydów jest się głupszym? Jeśli bierzesz środki "na pałę" i masz zdanie, że im więcej tym lepiej to nie spodziewaj się, że przejdziesz testy Mensy. Mają na to wpływ, jednak osobiście uważam, że to jest trochę jak z alkoholem. Jeśli jesteś głupi bazowo, to po spożyciu jedynie się to uwydatni;

- To w pewien sposób uzależnia. Inaczej będzie się pracowało podczas cyklu, inaczej po nim - łatwo wpaść w błędne koło;

- Przyjmowanie dopingu nie zrobi samo z siebie Twojej formy i nie czyni Cię z obligu sportowcem;

- Najpierw doświadczenie i wykorzystanie swojego potencjału, a później doping - nie odwrotnie! ;

- Wszystko może być lekarstwem i trucizną - zależy w jaki sposób z tego korzystamy;

Na zakończenie moje prywatne zdanie. 

Sport zarówno amatorski jak i zawodowy prezentuje się dziś w taki sposób, że na każdym poziomie ludzie korzystają z dopingu. Chcą być szybsi, silniejsi, chcą mieć lepszą wydolność. O ile w sporcie amatorskim nie ma w ogóle o czym mówić - każdy robi tak jak uważa, ma swój poziom świadomości i nie podlega to ocenie - sprawa indywidualna. 

A w sporcie zawodowym? Żeby to oceniać trzeba wejść w skórę sportowca. Zobaczyć z jakimi przeciążeniami wiąże się dyscyplina, ile wymaga to wyrzeczeń, pracy, stresu. Łatwo jest wymagać, krytykować siedząc przed telewizorem. Moim zdaniem i tak wygra ten, kto pracuje ciężej, bardziej sumiennie, dba o sen, dietę, ma gen i predyspozycje do danej dyscypliny. Mimo dopingu.

A co z etyką? Przecież to oszustwo, czyż nie?

Moim zdaniem to samo, co w przypadku inwazyjnych zabiegów powiększających pośladki, piersi, usta, żeby podobać się bardziej. 

To samo, co w przypadku brania aut z wypożyczalni, żeby zrobić sobie z nimi zdjęcie i wstawić na instagram. 

To samo, co w przypadku kupowania polubień tak, żeby profil na social mediach lepiej się sprzedawał.

Mam wymieniać dalej?:)


Mam nadzieję, że nawet treningowi purytanie pijący tylko wodę i jedzący tylko banany i twaróg doczytali do końca bez zawału.


Trzymajcie się, pozdrawiam ciepło!

**
BIBLIOGRAFIA**

 1.   Bhasin S, Cunningham GR, Hayes FJ, et al. Testosterone therapy in adult men with androgen deficiency syndromes: an endocrine society clinical practice guideline. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. 2010;95(6):2536-2559.

 2.   Handelsman DJ. Testosterone: use, misuse and abuse. Medical Journal of Australia. 2006;185(8):436-439.

 3.   Pope Jr HG, Kanayama G, Athey A, Ryan E, Hudson JI, Baggish A. The lifetime prevalence of anabolic-androgenic steroid use and dependence in Americans: current best estimates. The American Journal on Addictions. 2014;23(4):371-377.

 4.   Wang C, Nieschlag E, Swerdloff R, et al. ISA, ISSAM, EAU, EAA and ASA recommendations: investigation, treatment and monitoring of late-onset hypogonadism in males. International Journal of Impotence Research. 2009;21(1):1-8.

 5.   Kanayama G, Pope Jr HG, Hudson JI. "Body image" drugs: a growing psychosomatic problem. Psychotherapy and Psychosomatics. 2001;70(2):61-65.

 6.   Basaria S, Coviello AD, Travison TG, et al. Adverse events associated with testosterone administration. New England Journal of Medicine. 2010;363(2):109-122.

 7.   Vanberg P, Atar D. Androgenic anabolic steroid abuse and the cardiovascular system. Handbook of Experimental Pharmacology. 2010;195:411-457.

 8.   Elliott D, Clarke N. Anabolic steroid abuse and dependence. Current Psychiatry Reports. 2014;16(4):452.

 9.   Griggs RC, Kingston W, Jozefowicz RF, Herr BE, Forbes G, Halliday D. Effect of testosterone on muscle mass and muscle protein synthesis. Journal of Applied Physiology. 1989;66(1):498-503.

  10.  Kicman AT. Pharmacology of anabolic steroids. British Journal of Pharmacology. 2008;154(3):502-521.
----------



Czarna Biblia Sportu

Reaktywacja wpisu o zależności święta - żarcie - alkohol. Wpis ma kilka lat, lecz nadal się pod nim podpisuję, co chyba jest w porządku. Poza tym jest zmodyfikowany o kolejne przemyślenia i dane.

Zapraszam do lektury.

Jak to jest z tymi świętami, czy przejmować się tym ile przytyjemy, i czy w ogóle przytyjemy w święta? Czy jest jakieś remedium na to, żeby w święta nie przytyć? Od razu zaznaczam, że pomijam tutaj sytuacje, w których są problemy natury hormonalnej, gospodarki cukrowo-insulinowej itd. Chcę tutaj podkreślić, a niektórym może uświadomić zależność pomiędzy deficytem a nadwyżką kaloryczną, i świadomością z tym związaną, co u większości ludzi jest podstawowym, a często jedynym problemem. Nadal istnieje spora tendencja do szukania rewolucyjnych rozwiązań, magicznych leków, pigułek, suplementów, koktajli i masy innych cudów, podczas gdy zupełne podstawy leżą i kwiczą.

Polecałbym przede wszystkim skupić się bardziej i „martwić się” tym, co i jak jemy w całym okresie poza świętami, czyli resztą roku, niż dumaniem nad ilością kilogramów jaka ewentualnie wjedzie nam  dodatkowo na wadze w krótkim okresie świątecznym. Jeśli cały rok nie trzymałeś/trzymałaś ilości kalorycznej właściwej dla utrzymania wagi, czy też nie był zachowany deficyt, był płacz i wkurzanie się na brak zmian w obwodach czy w wyglądzie, a nagle na święta zaczniesz siadać przy stole z odpalonym Fitatu na telefonie, liczyć to ile zjesz, i psując sobie całą przyjemność świąt, to gdzie tu sens? Oczywistym jest, że święta nie są dobrym okresem na zaczynanie zmian w żywieniu, ale jeśli już jesteśmy przy kalkulatorach, trzymaniem nawyków, to może po świętach warto zacząć z tego korzystać, ustalić sobie limity, potestować, nabrać świadomości jakie błędy do tej pory popełnialiśmy i zacząć „mądrzej” następny rok. 
Kolejna kwestia to cała otoczka związana ze świętami a także mentalność,  jaka panuje. Pewne rzeczy jesteśmy w stanie przeskoczyć, inne jednak są zakorzenione w tradycji, a czasem to po prostu kwestia integracji z innymi. Mówiąc o otoczce świąt mam na myśli to, co się dzieje przed i po. Przed są wigilie w pracy, spotkania, wyjścia ze znajomymi, z którymi nie widzieliśmy się cały rok. Po świętach mamy nadmiar żarcia (bo przecież w święta robi się jedzenia dla garnizonu wojska) i jemy to przez jakiś czas często jeszcze po sylwestrze. Wszystko to nie sprzyja (lekko mówiąc) szeroko pojętej diecie, bo nagle z trzech dni świąt, de facto robią się dwa tygodnie😉 

Pamiętając o tym wszystkim, naprawdę jest mało prawdopodobne abyśmy przez te kilka świątecznych dni ulali się jak prosiaki, nasze organizmy po prostu nie działają tak, że nagle wszystko co zjemy w święta zamieni się w tłuszcz na brzuchu czy tyłku😉 A te kilka kilogramów więcej na wadze po świętach to często jest po prostu więcej treści w żołądku, zmagazynowane węgle, być może więcej zatrzymanej wody w organizmie.

Do tego dochodzi często brak ruchu, i łatwo się domyślić, że to również nie wpływa pozytywnie na całokształt. Oczywiście, święta to nie jest również czas na maksowanie wyników (choć zależy dla kogo), ale zdrowy ruch, active rest, spacery, być może spróbowanie nowej aktywności fizycznej, cokolwiek, na pewno nie zaszkodzi.

![1703238295148.png](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1703238511/1703238295148_930b755580.png)

No i jeszcze alkohol… Raz, też ma kalorie, które jak najbardziej wliczają do ogólnego bilansu. Dwa – w dużym uproszczeniu – jest rozkładany do aldehydu octowego, który jest trucizną i organizm próbując jej się pozbyć wstrzymuje procesy np. spalania (spalanie tłuszczu „dzieje się” cały czas, nie tylko kiedy ćwiczymy), poza tym pijąc mamy zwiększone uczucie głodu przy jednoczesnym zwolnieniu metabolizmu i stopniowym zanikaniem samokontroli. 

Poza tym lista wad spożywania alkoholu jest dość obszerna.

Alkohol jest kancerogenny, zaburza pracę układu hormonalnego, pracę wątroby, kiepsko wpływa na nasze zdrowie psychiczne. 

W kontekście aktywności fizycznej spożywanie alkoholu może wpływać na trening w różnorodny sposób:

1. **Odnowa mięśni i regeneracja:** Alkohol może opóźniać procesy regeneracyjne po treningu, wpływając negatywnie na odnowę mięśni i adaptacje treningowe.

2. **Dehydratacja:** Alkohol działa moczopędnie, co może prowadzić do odwodnienia. Nawodnienie jest kluczowe dla efektywnego treningu.

3. **Wytrzymałość i wydolność:** Alkohol może obniżyć wydolność aerobową i zdolność do osiągania wyższych intensywności treningu.

4. **Zaburzenia snu:** Spożywanie alkoholu przed snem może zaburzać jakość snu, co może negatywnie wpływać na regenerację i gotowość do treningu.

5. **Równowaga hormonalna:** Alkohol może wpływać na równowagę hormonalną, co może mieć konsekwencje dla wzrostu mięśni i utraty tkanki tłuszczowej.

Warto podkreślić, że umiarkowane spożycie alkoholu może mieć minimalny wpływ na trening, ale nadmierne i regularne picie może negatywnie wpływać na wyniki treningowe i ogólną zdolność do utrzymania zdrowego stylu życia. Ważne jest zatem zachowanie umiaru i świadomość indywidualnych reakcji organizmu na spożywanie alkoholu.

Dodatkowo, alkohol może mieć wpływ na decyzje dotyczące żywienia i może prowadzić do spożywania niezdrowych przekąsek. Długotrwałe nadużywanie alkoholu może prowadzić do utraty masy mięśniowej i obniżenia ogólnej wydolności fizycznej.

![1703238295171.jpg](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1703238511/1703238295171_cf47a3ae62.jpg)

Pozytywnym jest, że w ogólnym spojrzeniu trochę się już zmieniają zarówno relacje z jedzeniem jak i piciem alkoholu. Jeśli nie masz ochoty, to "nie mam dziś ochoty" powinno być zrozumiane i przez Ciebie i przez bliskich. Czasem relacje z bliskimi czy też ze znajomymi mocno gryzą się z tym, co sami chcemy osiągnąć. Przecież babci nie odmówimy ciasta jeśli go nie chcemy, czy ciężko być jedyną niepijącą osobą przy stole. Jednak czy na pewno?  Informacje można przekazać w nieinwazyjny sposób, a poczucie naszej wartości niekoniecznie musi ucierpieć jeśli będziemy "wyjątkowi" przy stole.

Podsumowując. Najważniejszy będzie tutaj balans (odkrywcze, nie?) i pozostanie szczerym w relacji ze sobą, z tym o co dbamy i do czego dążymy.
Poza tym - serio, jest różnica pomiędzy spróbowaniem wszystkich potraw i wypiciem drinka, a wp****niem jak obłąkany i kompletnym zachlaniem mordy z przerwami na „uleżenie”😉 


Bibliografia:

1. Rehm, J., Taylor, B., & Room, R. (2006). Global burden of disease from alcohol, illicit drugs and tobacco. Drug and Alcohol Review, 25(6), 503-513.

2. Gao, B., & Bataller, R. (2011). Alcoholic liver disease: pathogenesis and new therapeutic targets. Gastroenterology, 141(5), 1572-1585.

3. Rehm, J., Mathers, C., Popova, S., Thavorncharoensap, M., Teerawattananon, Y., & Patra, J. (2009). Global burden of disease and injury and economic cost attributable to alcohol use and alcohol-use disorders. The Lancet, 373(9682), 2223-2233.

4. Sullivan, E. V., & Pfefferbaum, A. (2005). Neurocircuitry in alcoholism: a substrate of disruption and repair. Psychopharmacology, 180(4), 583-594.

5. Muka, T., Imo, D., Jaspers, L., Colpani, V., Chaker, L., van der Lee, S. J., ... & Franco, O. H. (2016). The global impact of non-communicable diseases on healthcare spending and national income: a systematic review. European Journal of Epidemiology, 31(1), 1-24.

6. Barnes, M. J. (2014). Alcohol: Impact on sports performance and recovery in male athletes. Sports Medicine, 44(7), 909-919.

7. O'Brien, C. P. (2012). Alcohol and sport: Impact on brain and behavior. Alcohol Research: Current Reviews, 34(2), 197-214.

8. Shirreffs, S. M., & Maughan, R. J. (2006). Volume repletion after exercise-induced volume depletion in humans: replacement of water and sodium losses. American Journal of Physiology-Regulatory, Integrative and Comparative Physiology, 291(4), R280-R290.

9. Vella, L. D., & Cameron-Smith, D. (2010). Alcohol, athletic performance and recovery. Nutrients, 2(8), 781-789.

10. Koopmann, A., Bezold, C., & Buettner, A. (2017). Effects of acute alcohol consumption on sports performance: A systematic review of the literature. Sports Medicine, 47(12), 2523-2544.

O zależności pomiędzy świętami, jedzeniem, spożywaniem alkoholu a treningiem

Święta - trening - alko - żarcie

Rola snu, wspomaganie, suplementacja, środki

SEN NA STERYDACH

# Czołem!
Dziś coś o czym śmiało mogę się wypowiedzieć, oraz ludzie, którzy u mnie ćwiczą - czyli temat wad i zalet wysiłku fizycznego w wysokich temperaturach. Powiedzmy, że w takie pogody jak w lipcu jest u mnie dość... przyjemnie 😅
W miarę jak lato działa na pełnych obrotach, wiele osób wybiera aktywność fizyczną na świeżym powietrzu. Oczywiście w długotrwałej formie nie zawsze jest to najlepszy pomysł, szczególnie gdy temperatury sięgają wysokich wartości. Jednak czy są może też zalety takiego treningu?

Na początek dość oczywiste wady wysiłku fizycznego w wysokich temperaturach:

1. Ryzyko odwodnienia: W wysokich temperaturach organizm szybciej traci wodę poprzez pocenie się. Istnieje zwiększone ryzyko odwodnienia, które może prowadzić do dyskomfortu, osłabienia i nawet poważnych problemów zdrowotnych, takich jak udar cieplny. Wszystko to sprawia, że zachowanie odpowiedniego nawodnienia jest niezwykle ważne podczas ćwiczeń w gorącym klimacie.

2. Zwiększone obciążenie organizmu: Wysiłek fizyczny w wysokich temperaturach zwiększa obciążenie na organizm. Serce musi pracować ciężej, aby pomagać w utrzymaniu odpowiedniej temperatury ciała, co może prowadzić do większego obciążenia układu krążenia.

3. Ryzyko przegrzania się: Długotrwały wysiłek fizyczny w wysokich temperaturach bez odpowiedniej ostrożności może prowadzić do przegrzania organizmu. To z kolei może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak udar cieplny czy wstrząs cieplny.


Zalety wysiłku fizycznego w wysokich temperaturach:

1. Trening kondycji termicznej: Wysiłek fizyczny w wysokich temperaturach może wpływać pozytywnie na zdolność organizmu do utrzymania się w warunkach wysokiej temperatury. Regularny trening w gorącym i wilgotnym środowisku może pomóc w lepszym radzeniu sobie z ekstremalnymi warunkami pogodowymi.

2. Intensywność treningu: Wysiłek w wysokich temperaturach może zwiększyć intensywność treningu. Organizm musi pracować ciężej, aby utrzymać odpowiednią temperaturę ciała, co prowadzi do większego spalania kalorii i efektywniejszego rozwoju wydolności fizycznej.

3. Adaptacja organizmu: Regularne ćwiczenia w gorących warunkach mogą prowadzić do adaptacji organizmu do pracy w wysokich temperaturach. Działa to na zasadzie treningu, gdzie organizm stopniowo przystosowuje się do nowych warunków i staje się lepiej wyposażony w mechanizmy termoregulacyjne.
I o tej adaptacji do warunków często się zapomina i wręcz wyklucza, wrzucając wszystkich do jednego worka. 
Podobnie jak z morsowaniem, okresowe wystawianie się na, nazwijmy to, ponadprzeciętne warunki pogodowe adaptuje organizm do lepszego w nich funkcjonowania. Jeśli będziemy z głową podchodzili do aktywności fizycznej w zimnie / cieple skutkiem tego będzie "lepsze znoszenie" danych warunków.
Pamiętamy, że z treningiem jest podobnie - istnieje optymalną technika, ale jak ktoś wyjdzie nieco poza książkową formę i zaadaptuje organizm do właściwego poruszania się w stworzonej w ten sposób technice to istnieje spora szansa, że będzie progresował i to całkiem nieźle. Wystarczy popatrzeć, na różnice pomiędzy ciężarowcami w wykonywaniu tego samego ćwiczenia.

Podsumowując, wysiłek fizyczny w wysokich temperaturach ma zarówno swoje zalety, jak i wady. Przed podjęciem aktywności fizycznej w gorącym klimacie, ważne jest, aby trzymać się pewnych zasad. Nawadnianiu, wybieraniu odpowiednich por do ćwiczeń odnośnie temperatury. O ubiorze i bardziej oczywistych sprawach chyba nie muszę mówić:)
W ten sposób będziemy mogli cieszyć się korzyściami wysiłku fizycznego przy minimalizacji ryzyka - wybrać swoje optimum.
No i miejcie na uwadze adaptację do warunków - zarówno pogodowych jak i samego treningu.

Trzymajcie balans, ale wychodźcie też poza wygodny leżak;)
Zdrówka!

![1689615906677.jpg](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1689616111/1689615906677_0ef912bf6b.jpg)

Poniżej kilka źródeł naukowych, z których korzystałem:

1. Racinais, S., et al. (2015). Effect of heat and heat acclimatization on cycling time trial performance and pacing. Journal of Applied Physiology, 118(10), 1339-1346.

2. Casa, D. J., et al. (2015). Antioxidants and Exercise Performance: With a Focus on Vitamin E and Caffeine. Sports Medicine, 45(Supp 1), S3-S11.

3. Nybo, L. (2008). Hyperthermia and fatigue. Journal of Applied Physiology, 104(3), 871-878.

4. Gant, N., & Atkinson, G. (2018). Effects of heat stress on physiological responses and exercise performance in elite cyclists. Journal of Science and Medicine in Sport, 21(1), 7-13.

5. Sawka, M. N., & Leon, L. R. (2011). Acclimatization to heat and heat strain. Comprehensive Physiology, 1(4), 181-194.

6. Tyler, C. J., & Sunderland, C. (2011). Cooling the neck region during exercise in the heat. Journal of Athletic Training, 46(1), 61-68.




Kilka słów o aktywności fizycznej w niekorzystnych warunkach

Trening a upały

DZIENNIK TRENINGOWY – KONIECZNOŚĆ?

	Jakiś czas temu w social mediach przeprowadziłem ankietę, której tematem było to czy prowadzicie dziennik treningowy, a jeśli tak, to w jakiej formie. Podałem jako opcje tradycyjne kartkę i długopis, excel lub inny arkusz kalkulacyjny oraz log lub aplikację. Praktycznie połowa ankietowanych odpowiedziała, że wybiera ręczne notatki. Czy to dobra opcja? Czy w obecnym dostępie do narzędzi analitycznych prowadzenie odręcznych notatek jest optymalne, czy to bardziej fithipsterka? Czy w ogóle jest konieczność prowadzenia dziennika, i po co to nam – trenującym – potrzebne. Postaram się odpowiedzieć na te pytania.

	A także udowodnić, że poruszany temat dziennika treningowego nie jest taki nudny:)

PRZEDE WSZYSTKIM – PO CO?
	
	Przed pisaniem tych akapitów uznałem, że kwestia prowadzenia notatek z treningów jest bezsporna – wiadomo jaki jest sens tej czynności. Jednak okazuje się, że nie do końca. Przede wszystkim mówimy tutaj o treningu siłowym i zrozumieniu jaki jest sens trenowania. Oczywiście nadrzędnym celem jest sprawność i trenowanie dla zdrowia i utrzymywania poziomu siłowej aktywności fizycznej, ale jeśli nie trenujemy tylko po to, żeby się poruszać, tylko chcemy widzieć progres, to niezbędnym jest monitorowanie tego progresu. Sporo osób dziś trenuje jeszcze w ten sposób, że mają jakiś plan, którym pracują ciągle tą samą liczbą powtórzeń i tym samym ciężarem. Zazwyczaj po maksymalnie kilku miesiącach ściągają, tworzą lub kupują nowy plan, najlepiej taki, który będzie jak najbardziej różnił się od poprzedniego. Schemat się zapętla i raczej nie ma tutaj mowy o ciągłym postępie.

	Odpowiedź zatem jest dość prosta – prowadzenie dziennika treningowego służy do monitorowania progresu i porównywania skuteczności metod. Nie jesteśmy w stanie zapamiętać wszystkich wyników, dodatkowo przy dużej liczbie jednostek treningowych i sporej złożoności planu. Wyjątkiem są osoby, które posiadają specyficzną zdolność (postrzeganą często jako dysfunkcja) zapamiętywania dosłownie wszystkiego w danym zakresie. 

	W każdym razie schemat jest dość prosty: mamy plan treningowy, pracujemy na nim i zapisujemy jakim ciężarem, w jakiej ilości serii, w jakim czasie, tempie, formie robiliśmy daną jednostkę. Stosując podaną metodę progresu w łatwy sposób możemy obliczyć o ile mamy zwiększyć (bądź zmniejszyć, np. w przypadku deload) wcześniej podane cechy – o ile kilogramów więcej mamy dołożyć na sztandze, jaki powerband zastosować, ile serii dołożyć. Dzięki tego rodzaju notatkom możemy również wyliczyć fatygę, objętość. Jeśli ma zachodzić jedna z podstawowych zasad treningu, czyli ustawiczny progres w pożądanych zakresach to w jakiś sposób te postępy, lub ich brak, musimy monitorować. Jeśli prowadzisz firmę i liczysz na to, że bedzie przynosić zyski gdy działasz sobie spontanicznie i bez badania czy wprowadzony proces działania przynosi zyski, to raczej długo się nie utzymasz na powierzchni.

	Można to streścić do jednego zdania – jeśli poważnie podchodzisz do kwestii treningu, powinieneś/powinnaś prowadzić dziennik treningowy.

CO POWINIEN ZAWIERAĆ DZIENNIK?


	Tutaj odpowiem krótko: 
- proces jednostki lub jednostek treningowych z danego dnia
- okołotreningowa aktywność
- własne spostrzeżenia
- wszystko inne, co nam pomoże i na co mamy ochotę


	Proces jednostki treningowej jest dość oczywisty. Zapisuję, co zostało wykonane z planu na dany dzień. Ćwiczenia, serie, powtórzenia, workouty, czasy. Dodatkowo często zapisuję sobie "na marginesie" progres względem ostatniego treningu czy też WOD'a. Najważniejsze – nie ściemniać względem siebie.

	Okołotreningowa aktywność odnosi się do tego czy, a jeśli tak to w jakiej ilości i jaką wykonywaliśmy pozatreningową aktywność. Spacer, basen, meczyk w kosza, wypad na rower – jak najbardziej to się wpisuje w ten punkt. Jeśli mamy zamierzoną ilość kroków to informacja czy osiągnęliśmy dany pułap również może być przydatna. Tego typu zapiski mogą wydać się błahe, jednak problem w określeniu NEAT (non-excercise activity thermogenesis), szczególnie kiedy "uczymy się" swojego ciała i tego ile jest mu potrzebne, występuje dość często. 

	Własne spostrzeżenia – tutaj polecam wpisywać szczery rozrachunek tego jak podeszliśmy do treningu i całego naszego lifestyle. Co zostało danego dnia zrobione na dobrym poziomie vs co mogę poprawić. Czy sen był w porządku, a jeśli nie to co mogę zrobić, żeby go poprawić. Czy trzymałem jedzenie w ryzach, czy wziąłem suplementy itd. Co nas wkurzało, czy trening był zrobiony na pałę, na szybko, czy zorganizowałem sobie dzień tak,że wszedł jak należy.

	Wszystko inne – w końcu to nasz dziennik (nie, nie mylić z nazwą dziennika jedynego słusznego radia ;) ), zatem możemy go, poza punktami kluczowymi, prowadzić jak chcemy. Dodatkowe spostrzeżenia, tabelki, szlaczki, kolory – cokolwiek chcesz:) Po co? Domyślam się, że na początku prowadzenie tego typu zapisków może się wydawać bezsensowne, dlatego dobrze jest uczynić, żeby to był możliwie jak najbardziej przyjemny, a nie frustrujący moment. Poza tym, że prowadzimy czysto analityczny dziennik, może być to również połączone ze swobodnym pisaniem. 

A CZEMU NIE LOG?
	
	W dzisiejszej dobie komputeryzacji i tego, że wszystko mamy w telefonie gość mówi mi, że mam wziąć zeszyt i robić notatki z treningu?! Jeśli już, to przecież mam excel, aplikację w telefonie, log, który nie tylko robi mi notatki z bieżących treningów, ale sam liczy progres, sporządzi mi śliczny wykres.

	Po pierwsze, jedno nie wyklucza drugiego. Jestem za tym, aby, jeśli dość obrazowo nie wynika to z naszych odręcznych notatek, przekalkulować swoje wyniki, sporządzić tabele, pozwolić to zrobić poprzez log lub program. Jednak moim zdaniem liczby i wykresy to zdecydowanie zbyt mało, poza tym według mnie w ten sposób coś sobie odbieramy.

	Po drugie, jestem fanem słowa ręcznie przez nas zapisanego. I tutaj możecie śmiało mieszać mnie z błotem. Według mnie pisząc coś własnoręcznie lepiej zapamiętujemy, nadajemy znaczenie i bierzemy odpowiedzialność za to, co zapisaliśmy. W pewien sposób musimy się skoncentrować by coś zapisać na papierze, szczególnie jeśli chodzi o rachunek z każdego dnia. Umówmy się, że zupełnie inną bajką jest kliknąć w ekran telefonu i odhaczyć serie w logu niż zapisać w przygotowanym przez siebie notatniku. Paradoksalnie, jeśli piszę coś dłuższego w finalnej, bardziej zjadliwej formie – choćby ten wpis - i wiąże się to z dłuższym "posiedzeniem" wolę używać elektronicznego edytora. Jednak pomysły, luźne notatki są nabazgrane w zeszycie. Dopiero końcowa forma jest przelewana na ekran. Żeby nie być posądzony o szamanizm (a w sumie, czemu to miałoby być złe?) posłużę się badaniami (1). Zapisywanie notatek odręcznie może prowadzić do lepszej zapamiętywania informacji niż wpisywanie ich na komputerze. W badaniach udział brało 2 grupy studentów, z czego jedna grupa zapisywała notatki odręcznie, a druga grupa wprowadzała notatki na komputerze. Po przeprowadzeniu testów pamięciowych ustalono, że grupa pisząca ręcznie notatki radziła sobie lepiej z przypominaniem sobie informacji. Poza tym ustalono, że prowadzenie odręcznych notatek przynosi korzyści w postaci:
- zwiększonej zdolności skupienia
- podniesienie jakości pracy, skrupulatności i prowadzonych notatek
- lepszej organizacji


	Zatem kwestia tkwi w tym jak samo pisanie oddziałuje na nas i na nasz umysł – bezsporny plus. W źródłach poniżej macie również kilka innych badań oraz artykułów, które pokazują między innymi korzyści dla samej pracy mózgu (2), ćwiczenia motoryki małej (3), poprawy pamięci, poprawa koordynacji ruchów i rozwój umiejętności kognitywnych (4).

	Podsumowując - **według mnie** najbardziej sensownym optimum jest prowadzenie dziennika treningowego w "klasycznej" formie i raz na jakiś czas zweryfikowanie swoich wyników w bardziej statystycznej oraz innej pod względem graficznym formie. Fraza "według mnie" jest wytłuszczona, ponieważ raczej oczywistym jest, że bardziej analityczne i ścisłe umysły będą kierowały się siłą rzeczy w stronę wykresów i porównań. Niemniej jednak nawet najbardziej ścisły umysł powinien wyjść ze swojej strefy komfortu i napisać kilka zdań o swoim treningu z powodów, które wymieniłem wcześniej. 

    Oczywiście jeszcze trzeba w tym wszystkim pisać na tyle wyraźnie, żeby samemu móc siebie później odczytać;)
   

Bibliografia:
1. Mueller, P. A., & Oppenheimer, D. M. (2014). The pen is mightier than the keyboard: Advantages of longhand over laptop note taking. Psychological Science, 25(6), 1159-1168. 
2. Converging Evidence for the Benefits of Handwriting: A Literature Review, autorstwa Karin H. James i Laura Engelhardt (Education Sciences, 2018)
3. Why Writing by Hand Could Make You Smarter, autorstwa Gwendolyn Bounds (The Wall Street Journal, 2010).
4. The Comparative Efficacy of Electronic Versus Traditional Notetaking for College Students, autorstwa Kenneth A. Kiewra i in. (Instructional Science, 2017).

Czy prowadzenie dziennika treningowego to konieczność?

Dziennik treningowy

OPTYMALIZACJA I ZARZĄDZANIE ZASOBAMI

CZYLI CZEMU POTRZEBUJĘ PLANU TRENINGOWEGO?

   Pisząc ten post wchodzę właśnie w majówkę, sezon grillowy rozpoczęty i pewnie spora część osób zastanawiała się rano jak wrócić do wagi sprzed ubiegłego tygodnia. Jeśli jednak czytasz te słowa w innym okresie to nic nie tracisz – problem bowiem dotyczy każdej pory roku i nie tylko wiąże się z wakacjami, świętami czy nowym rokiem. 
    
	Weźmy jednak "na warsztat" majówkę. Minął Nowy Rok, Wielkanoc, nadeszła wiosna, jednak nadal nie możesz się zebrać, żeby ćwiczyć, ogarnąć kalorie, ograniczyć słodycze i tak dalej. Wakacje zbliżają się nieuchronnie (wiem, forma na lato to sztampowy przykład, ale nadal spora część osób stawia sobie to za główny cel) i nagle rzucasz się w wir działania. Zaczynasz ćwiczyć codziennie, robić interwały jakbyś miał/miała zaraz wystartować w zawodach crossfit. Kalorie są liczone co do jednej i posiłki ważone co do grama. Im więcej tym lepiej. Niestety, jak pewnie się domyślasz, nie da się zbyt długo tak funkcjonować. Dochodzi do frustracji, bo dwa treningi pod rząd już były ledwo co ukończone, a przy piątku dałeś/dałaś skusić się na kebaba, czas tyka – więc dodatkowa presja. A przecież dochodzi jeszcze kwestia zmęczenia, pracy, rodziny, i tak dalej.
    
	Drugi przykład to ta sama sytuacja, ale wybierasz opcję zdecydowanie bardziej bezpieczną. Słodycze zostają w ciągłym menu, treningi wykonywane są spontanicznie i okazjonalnie, jak się zachce, nie liczysz tego ile i co jesz. "Jest jak jest, może być.", "no przecież chodzę dużo, jak mam czas to poćwiczę" - stosujesz tego typu myśli i wytłumaczenia. 
    
	Zarówno jeden jak i drugi przykład to nieprawidłowo zoptymalizowana forma działania. To nasza wizualizacja tego jak według nas ma wyglądać pod względem jakościowym i ilościowym włożona praca, która ma dać oczekiwane efekty i nas satysfakcjonować. Czyli w tym przypadku w jaki sposób i jak często powinienem ćwiczyć oraz jaką ilość i co powinienem jeść. 
    
	Tworzenie standardów można przełożyć również na inne obszary naszego życia. Na przykład dla jednej osoby satysfakcjonującym będzie wakacyjny wyjazd pod namiot, dla drugiej będzie to all inclusive na  Wyspach Kanaryjskich. Nie we wszystkich kwestiach jest nam potrzebna optymalizacja, jednak jeśli chodzi o aktywność fizyczną i żywienie nie jest rozsądnym pozwalać sobie na skrajności, a jeśli już to robić to na zasadzie powolnego przesuwania granicy i skupieniu się na procesie – czyli zdrowy rozsądek jest nadal w modzie. Zaczynając swoją przygodę z trójbojem, mimo naszych szczerych chęci i marzeń, niezbyt mądrym posunięciem będzie włożenie od razu na sztangę 350 kg i próba zrobienia z tym ciężarem przysiadu. 
    
	Oczywistym jest, że podłoże takich zawyżonych lub obniżonych standardów może być bardzo różne. Najczęściej będą to nawyki i przekonania zbudowane na przestrzeni lat, sięgające dzieciństwa (nie, nie będziemy rozkładać na czynniki pierwsze naszych Matek - pan Freud dziś odpoczywa). Często mamy wpojone, że tylko ciężką pracą do czegoś dojdziemy, że odpoczywają tylko nygusy, lub wręcz przeciwnie – że trenują tylko ci, którzy mają na to czas, bo przecież masz chodzić do roboty, a po robocie jest masa rzeczy do zrobienia w domu (jaki trening?!), zdrowe jedzenie jest zarezerwowane dla jakiegoś rodzaju dziwaków i ekscentryków, coś od życia mi się należy i przecież po ciężkim dniu mogę zjeść marketową pizzę odgrzewaną w mikrofali (błagam!). Tego typu przekonania dosyć ciężko wryte na poziomie podświadomym w znacznym stopniu wpływają na nasze działania na co dzień. "Spojrzenie w lustro" i rzetelne nazwanie, identyfikacja tych przekonań jest już połową sukcesu i zdecydowanie polecam zaczęcie właśnie od tego. Nie będę opisywał sposobów przepracowania tych kwestii na głębszym poziomie bo jest to temat na książkę, albo co najmniej na kolejny obszerny cykl artykułów, jednak jak już uświadomimy sobie skąd wzięły się u nas dane przekonania czy nawyki możemy z powodzeniem zastosować poniższe sposoby aby poukładać to w bardziej zdrowy sposób.
    
	Żeby doszło do wspomnianej w tytule optymalizacji masz kilka pytań, na które – jak łatwo się domyśleć – trzeba udzielić odpowiedzi bez ściemniania:
Co chcę osiągnąć i czy faktycznie jest mi to potrzebne?
Co obecnie robię, żeby to uzyskać?
Czy obecna forma działania zbliża mnie do celu w satysfakcjonującym tempie?
Jak na mnie to oddziałuje?
Co powinienem/powinnam zmienić aby osiągnąć cel?
Czy posiadam odpowiednie zasoby?

Przykład:
	Jest kwiecień, do lata chcę zrzucić 15 kilogramów. Ćwiczę 3 razy w tygodniu na siłowni, trzymam deficyt kaloryczny, jednak waga schodzi wolno. W obecnym tempie do wakacji nie osiągnę celu. Chodzę jednak już dość głodny, a dzień po treningu to katorga – zakwasy i tak dalej. Wpadam we frustrację, bo mam poczucie, że coś robię nie tak.
    
	W tym przypadku jest jasne, że narzuciłem sobie zbyt dużo i zamiast trzymać się procesu forsuję swój organizm. 15 kg zrzuconych w zdrowym trybie bez środków dopingujących to spore wyzwanie i na pewno powinno być rozłożone znacznie dalej w czasie niż 2 miesiące. Zatem optymalizacja tutaj raz na modyfikacji trybu pracy, mniejszym ciśnieniu i cieszeniu się samym procesem przemian – to zdecydowanie ważniejsze niż chwilowa forma na lato. Zdecydowanie posiadam zasoby, żeby to wykonać.

Przykład drugi:
	Mam spore problemy zdrowotne spowodowane otyłością. Brak aktywności fizycznej oraz absolutny brak kontroli nad tym ile i co jem spowodowało, że waga liniowo idzie w górę. Jestem doskonale świadom tego, co powinienem zrobić. Wykupiłem kilka szkoleń z zakresu dietetyki oraz byłem na kilku treningach kierowanych przez trenera personalnego. Pracuję po osiem godzin dziennie, w systemie jednozmianowym i nie mam poza tym specjalnie innych obowiązków, jednak biorę nadgodziny, w domu codziennie porządkuję rzeczy i sprzątam, a wieczorem muszę nadrobić wiadomości od znajomych, poza tym każdy coś chce i z chęcią pomagam. Żeby wieczorem  mieć coś dla siebie nadrabiam odcinki ulubionych seriali. 

	Oczywiście optymalizacja tutaj będzie polegała na porzuceniu prokrastynacji i ustaleniu priorytetów. Wchodzimy tutaj w ostatnie pytanie i zakłamanie polegające na tym, że odpowiadam sobie, że nie posiadam odpowiednich zasobów – w tym przypadku czasu- żeby zająć się sobą. Zakłamuję rzeczywistość wymyślając sobie zadania po to, żeby po prostu być zajętym. To książkowa definicja prokrastynacji. Z jakiegoś nieprzepracowanego powodu (być może boję się, że jak będę wyglądał lepiej to będzie się to wiązało z brakiem wyjść ze znajomymi, albo że i tak wrócę po czasie do 'bazowej" wagi) w niezauważalny sposób sabotuję swoje działania wymyślając sobie natłok obowiązków. Robiąc ciągle coś (niekoniecznie musi być to sensowne, ani zbliżać nas do czegokolwiek – zazwyczaj po prostu kręcimy się w miejscu)  nie mogę powiedzieć, że mam czas na zajęcie się moimi sprawami, nie mogę też powiedzieć, że się opieprzam. Prokrastynacja jest ściśle związana z naszymi zasobami zatem możemy sobie płynnie do nich przejść.
    
	W przypadku ćwiczeń czy żywienia możemy mówić o dwóch podstawowych zasobach, z którymi się "borykamy":
Czas
Pieniądze
	
	Na nasze szczęście w porównaniu z niektórymi hobby uprawianie podstawowych aktywności fizycznych jak bieganie, spacery, ćwiczenia siłowe itd. jest relatywnie tanie. Żywienie może się wydawać kosztowne i często słyszałem, że trzymanie zdrowych nawyków żywieniowych jest "nie dla mnie", ponieważ po prostu jest drogie. Jednak jeśli czysto ekonomicznie podjedziemy do tematu i w rachunek wrzucimy również kasę przeznaczoną na imprezy, alkohol, inne używki, niezdrowe zamienniki jedzenia w tygodniu to okazuje się, że przejście na "dobrą stronę mocy" wcale nie musi się wiązać z wydawaniem większości pensji na jedzenie. Poza tym, patrząc dalej czysto ekonomicznie i dołączając dodatkowo new age'owe hasło – człowiek to najlepsza inwestycja. Brzmi kiczowato, ale wcale tak nie jest. Traktując nasze zdrowie wielopłaszczyznowo jako inwestycję od razu inaczej patrzymy na kwestię wydawanych pieniędzy. Jeśli posiadasz superdrogie, luksusowe auto to nie lejesz do niego przepalonego oleju i chrzczonego paliwa. W końcu docelowo świadomie chcemy jak najdłużej żyć i cieszyć się zdrowiem, relacjami z bliskimi i tak dalej – zatem i do naszej superfury fundujmy jak najlepsze płyny, paliwo i komponenty. Nie ma tutaj kontrargumentów. Jeśli jednak ktoś bardzo by się upierał to podstawowe ćwiczenia w domu i spacery nie wymagają żadnych nakładów finansowych.
    
	W drugą stronę oczywiście jest mniejszy problem, ale warto się czasem zastanowić (też czysto ekonomicznie) czy potrzebne mi są trzy karnety, subskrypcje w kilku aplikacjach, dwa urządzenia do monitorowania aktywności fizycznej, masa sprzetu w domu, z którego nie korzystam ale "przecież zacznę". Sam kompletowałem swoją siłownię w domowym studio (no dobra – to mordownia, ale ją lubicie), ale traktując to również jako inwestycję, poza tym cenię sobie niezależność działania i również optymalizując to pod kątem czasu – świetną rzeczą jest kiedy idziesz robić swój trening i dodatkowo bawisz się ze swoimi dzieciakami. Przed każdym zakupem (nie tylko tym dotyczącym sprzętu) watro się zastanowić i najzwyczajniej przespać z decyzją.
    
	Co do kwestii czasu warto przysiąść trochę i połączyć to z optymalizacją oraz celem jaki chcemy osiągnąć. 
	Czy faktycznie jest mi potrzebne bieganie 4 razy w tygodniu, do tego siłownia 3 razy oraz zajęcia jogi? Co chcę osiągnąć, i czy to faktycznie jest niezbędne do osiągnięcia tego celu? Czy nie kompensuję sobie zajęciami innych braków (to też prokrastynacja). Czy mam na to czas? Znalezienie czasu a posiadanie czasu to dwie osobne kwestie. Zgodzę się z twierdzeniem, że nie żyjemy bynajmniej w nudnych czasach. Nie musimy się specjalnie starać, żeby zapchać sobie dobę pracą, obowiązkami. Lifebalance jest tutaj jednak kluczowy. Mam tu na myśli, że potrzebujemy czas na odpoczynek oraz rzeczy, które nas chillują, ale niekoniecznie przybliży nas do celu jeśli będziemy na te sprawy poświęcać 80-90 % czasu poza snem. To samo jeśli zapchamy sobie dzień mało konstruktywnymi zadaniami.
    
	Oczywiście można połączyć kilka zadań i upiec kilka pieczeni na jednym ogniu, pod warunkiem jednak, że obydwa maja sens. Np pracując nad tym wpisem jednocześnie się rozciągam, co macie na zdjęciu poniżej:
    
![1682877544310.jpg](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1682877610/1682877544310_2d9bd5403d.jpg)

	Mobility wszelkiego rodzaju w ogóle świetnie jest wykonywać mimochodem w trakcie dnia jako "smarowanie" stawów. Audiobooki, podcasty podczas jazdy – czemu nie? Najważniejsze jest jednak, żeby jedno nie rozpraszało drugiego, czyli jakość czynności była zachowana.
    
	Podsumowując – wcześniej opracowane pytania odnośnie optymalizacji działań pod kątem treningu i żywienia, czyli:
Co chcę osiągnąć i czy faktycznie jest mi to potrzebne?
Co obecnie robię, żeby to uzyskać?
Czy obecna forma działania zbliża mnie do celu w satysfakcjonującym tempie?
Jak na mnie to oddziałuje?
Co powinienem/powinnam zmienić aby osiągnąć cel?
Czy posiadam odpowiednie zasoby?

na dobrą sprawę jeśli zwrócisz się do trenera, który ma "ręce i nogi" to powinien kilka z nich zadać przed podjęciem współpracy. Opracowując plan działania na pewno trzeba wziąć to pod uwagę. Dlatego też tak ważne jest aby wybrać dobrego trenera, albo solidnie przysiąść z powyższymi punktami przy opracowywaniu poszczególnych bloków.
Czy moje zasoby realnie pozwolą wykonać mi ten plan?
Czy będę w stanie się zregenerować na tyle po jednostkach treningowych, żeby normalnie funkcjonować i być gotowym na kolejny trening?
Czy po dwóch tygodniach nie będę zajechany totalnie objętością?
Czy opracowane posiłki nie zabierają mi w przygotowaniu połowy wolnego czasu i nie prowadzi to do frustracji?
Czy w ogóle mi to smakuje?
Czy posiłki są do mnie dopasowane pod kątem zdrowotnym i/lub pod cel? (Np przygotowanie wagi pod zawody nie będzie specjalnie wiązało się ze zdrowymi i zbilansowanymi posiłkami)

	Podsumowując 2.0 – jestem fanem działania (ci co robią – mogą, nie?), ale jesteśmy na tyle dziś zawaleni pracą, obowiązkami, oraz przebodźcowani mediami, informacjami, że powinniśmy wszystko filtrować i optymalizować, oraz w świadomy sposób zarządzać swoimi zasobami. Po pierwsze optymalizować życie tak, żeby było dopasowane do naszego...życia:) Po drugie, bardziej w kontekście tego, czym się tutaj zajmujemy, optymalizować i zarządzać zasobami tak, żeby nasz program treningowy oraz żywienie było dostosowane do naszego (zoptymalizowanego wcześniej) życia. 
    
Lifebalance:)

Optymalizacja
Zarządzanie swoimi zasobami
Czy potrzebuję planu treningowego

Optymalizacja

**MENTAL W ZAWODACH**

Dłuższy czas zastanawiałem się czy jest sens podejmować temat przygotowania psychiki pod zawody sportowe. Piszę te słowa w momencie gdy jestem po kilku zmaganiach zarówno w formie stacjonarnej jak i zdalnej, świeżo po Mistrzostwach Polski Kettlebell a także zaraz przed TSC – Tactical Strenght Challange. Nie ma sensu wymieniać wszystkiego po kolei, jednak po wspominanych Mistrzostwach uznałem, że temat ma jak najbardziej rację bytu i rozpykamy go w poniższym artykule, punkt po punkcie.

Pierwotnie ten tekst miał być jedynie dla osób, które przygotowują się do swojego pierwszego startu w zawodach, lub chcą poprawić swoje starty, jednak po stworzeniu framework'u zauważyłem, że wskazówki w nim zawarte mogą się sprawdzać z powodzeniem w takich kwestiach jak rozmowy o pracę, wystąpienia publiczne, ważne wydarzenia, które są subiektywnie stresujące dla danej osoby. 
Zatem, kończąc wstęp, przechodzimy od razu do samego mięsa.

Wyobraź sobie sytuację, w której masz świetnie wyuczony tekst, wychodzisz na scenę przed publiczność i nagle głos zamiera w gardle a w głowie jest tylko pustka, kompletnie nie wiesz co masz powiedzieć. Wyobraź sobie ustną odpowiedź na lekcji, kiedy dukasz trzy po trzy, a przecież tyle się uczyłaś/uczyłeś przed. Wyobraź sobie rozmowę o pracę, kiedy to jesteś zajebista/zajebisty w swoim fachu, a podczas rozmowy wychodzisz na kompletnego debila. I w końcu wyobraź sobie kiedy w Twoim sporcie wszystko było w porządku, a na zawodach summa summarum boje poszły gorzej niż na ostatnich jednostkach treningowych. Nawet dla niewtajemniczonych nie jest zapewne tajemnicą, że taki wynik nie do końca jest pożądany.
To są dokładnie te chwile, kiedy zawodzi motywacja (bo ona, jebaniutka za każdym razem Was zawiedzie, nawet się nie łudźcie), kiedy siada dyscyplina i najzwyklej w świecie ciężar danego tematu (zawody, rozmowa o pracę, audyt, cokolwiek) tak mocno siada na głowę, że totalnie zaburza obraz świata.
Każdy, kto miał do czynienia z takimi lub podobnymi sytuacjami w swoim kontekście jest w stanie przyznać mi rację, ze mentalne nastawienie, tak zwana „głowa”, ma kurewskie znaczenie w sytuacjach gdy masz pokazać swoje umiejętności czy w jakiejkolwiek innej, umownie, subiektywnie stresującej sytuacji. Mówimy tu o skrajnościach. Mam na myśli to, że mental potrafi zarówno wynieść nas na wyżyny jak i rzucić na glebę i dołożyć kilka kopniaków. 

Oczywiście znajdą się osoby, które powiedzą „co ty pierdolisz chłopie, po prostu jedziesz na zawody, robisz robotę i tyle”. Tak, na pewno jest jakiś procent ludzi, którzy dobrze znoszą rywalizację czy też czują się w sytuacjach stresowych jak ryba w wodzie, lecz zauważyłem, że zazwyczaj wygląda to nieco inaczej. Dla większości jest to po prostu zajebiście stresujące, co zresztą jest zrozumiałe.

Dlatego warto, moim zdaniem, zadbać o higienę przygotowania nie tylko pod zawody sportowe, ale również inne ważne dla nas wydarzenia. Tym bardziej, że zasady, które tutaj prezentuję są dość uniwersalne.
Wiele osób twierdzi, że o trening mentalny należy zadbać kilka dni przed lub w samym dniu zawodów. Według mnie jest to zdecydowanie zbyt późno. Dlatego w kolejnych punktach przedstawiam przepracowane na materiale ludzkim metody i zasady, które raz – działają – dwa – powinny być zastosowane symultanicznie. Czyli nie ma tak, że stosujesz sobie jedną z poniższych zasad i wszystko będzie lux. Zadaniem jest pracować (tak, mental też wymaga treningu) holistycznie, całościowo, rozumieć proces i być w nim aktywny.
Działamy.

**BASIC - czyli umowny program życia**

Zastanówcie się nad kilkoma kwestiami. Tak na początek. 
Czym się różni martwy ciąg wykonywany na zawodach a martwy ciąg wykonywany na sali treningowej?
Czym się różni powiedzenie kilku słów o sobie w swobodnej rozmowie między ludźmi z branży, a zrobienie tego samego podczas rozmowy o pracę?
Jaka jest różnica wykonać autem tzw „rękaw” na placu egzaminacyjnym, a zrobić to samo na placu manewrowym?
Jaka jest różnica przejść w linii prostej po drodze, a zrobić to samo na krawędzi dachu dwupiętrowego bloku?
	Dążę do tego, że pewne wydarzenia, zadania, kwestie w naszym życiu są „umowne” i ustalone. Ustaliliśmy zasadę, że rozmowa pomiędzy nauczycielem a uczniem na temat danego przedmiotu jest nazywana odpowiedzią ustną, a ta sama rozmowa pomiędzy uczniem a uczniem jest po prostu wymianą posiadanej wiedzy czy nawet swobodną gadką. Zostało ustalone, że ważniejszym jest wykonać bój na zawodach, niż na sali treningowej. Nasz mózg daje nam wyraźne sygnały (i dobrze), że przejście po dachu dwupiętrowego bloku ma jednak ciut wyższy priorytet dla naszego życia niż przejście po drodze – choć dla stopy to taka sama powierzchnia.
	Sama już kwestia nadania priorytetu, ważności danego wydarzenia potrafi blokować, hamować nasz potencjał. Chodzi o to, że gdy nasz mózg dostaje sygnał, że wystąpiła sytuacja, która nam zagraża, (stresor) staramy się zachować te bardzo bezpieczne dla nas schematy, które były stosowane jeszcze przed ćwiczeniem do docelowego wydarzenia. Powiedzmy, byłem na stanowisku pracownika magazynu, ale ogarniałem robotę swoją, kierownika i czasem przedstawiciela handlowego (znajome, nie?). Pracowałem w ten sposób kilka lat, narzekałem i rzucałem chujami na tę robotę, aż trafiło się ogłoszenie na stanowisko kierownicze w konkurencyjnej firmie z tej samej branży. Doskonale znam robotę, wiem co mam mówić, ale mój mózg ciągnie mnie do schematu „chujowo ale stabilnie”. Mówi mi: „Ej, ej, chłopie, źle ci tu? Dostajesz hajs? Głodujesz? No, to czego kurwa szukasz?”. I jeśli będę forsował ten schemat, przeciwstawiał się mu (dyscyplina), to jest szansa, że pójdę na rozmowę i nie dam dupy. Jeśli natomiast uświadomię sobie, że tak właściwie nie chcę życia takiego jak teraz, tylko szukam nowych możliwości, to potraktuję tę rozmowę jako szansę i doświadczenie.
	To samo jeśli chodzi o zawody. Ja mam przyjść, wejść na podest i wykonać dokładnie taki sam bój, jak na moim najlepszym treningu, tylko że plus kilka kilogramów. Sędziowie, scena, aranżacja, być może światła – przecież to w żaden, jebany sposób mnie nie przewraca ani nie podkłada mi nogi. Robię to, co zawsze, to jest część mojego treningu. I tak mam to traktować. 
	Wcale nie chodzi tu o umniejszanie wartości zawodów, czy olewanie przygotować pod nie. Wręcz przeciwnie, Chodzi tu o uświadomienie sobie, że to, co czujesz i czym się stresujesz w związku z zawodami, pracą czy czymkolwiek ważnym dla Ciebie jest umowne, nie determinuje Twoich czynów, a już na pewno nie może ich psuć. Czujesz lęk, stres, strach? Ok. No i co? Przecież nie powiesz mi, że jakiś stres, który będzie towarzyszył Ci przez najbliższe pół godziny rozpierodli pół roku Twoich przygotowań. Masz czuć te emocje, i one mają Ci dawać dodatkowego kopa. Dlaczego? A no bo organizm mówi, że jesteś w  jakiejś tam sytuacji zagrożenia i chce dla Ciebie dobrze, wyciągnie Cię z tego, da Ci adrenalinę i przyspieszy bicie serca. I to jest spoko, natomiast nie jest spoko i pod żadnym jebanym pozorem nie pozwól, żeby organizm wszedł w tryb oposa, czyli wyjebał się na plecy i udawał martwego.
	Ty przyszedłeś/przyszłaś tu urywać łby a nie być w stanie przetrwania. W stanie przetrwania będziesz być może tego samego wieczora, kilka godzin później. Teraz jest teraz i masz wszystko, tak, absolutnie wszystko, co potrzebne, żeby nakurwiać. Podsumowując, nigdy nie bądź pizdą, a w szczególności, kiedy stajesz w obliczu ważnego dla Ciebie wydarzenia i umysł szepcze, że jednak może bycie pizdą nie jest takie złe. Zaakceptuj te głosy i nadal rób swoje. Później mi podziękujesz.

**WEJDŹ DO LIGI**
	
	Kolejna kwestia brana na tak zwany „chłopski rozum”. Nie jest istotne czy mówimy o świecie biznesu, sportu, rozwoju, czy wykonywanej pracy – na pewno masz jedną osobę, lub całą grupę osób, które są kurewsko dobre w tym, co robią. Ikony. Idole. Zazwyczaj dzielą się tym jak sami działają i co robią na co dzień, że są tak zajebiści. Weźmy na przykład kulturystę, który zdobył  pierwsze miejsce na zawodach. Czy on pozwalał sobie na opierdalanie się, odpuszczanie i rozluźnianie głowy? Nie trzymał żarcia, nie miał rozpisanych suplementów i dokładnie ich nie stosował? Raczej robił to wszystko. I cały myk polega na tym, że jeśli Twoim celem jest bycie takim kulturystą to mocno wskazane jest, żebyś zachowywał się, myślał, trenował, odżywiał się jak kulturysta. To tyczy się również rzeczy, których się nie robi jako kulturysta. Musisz wejść do ligi bycia kulturystą. Co więcej, przenieś ten model na każdą inną dziedzinę życia. I nie, nie ma problemu z tym, że mamy kilka alter ego. Każdy ma, nie przejmuj się:)
	W bardzo prosty sposób taki mindset pozwala nam samych siebie sprowadzić na ziemię i przybrać odpowiednią postawę dopasowaną dokładnie do sytuacji w jakiej się znajdujemy. 
    
![1667914011848.jpg](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1667914381/1667914011848_d3666fa4fd.webp)
**SKUP SIĘ NA PROCESIE**

	Trust the process.
	Zapewne wiele z Was widziało lub słyszało ten wyświechtany frazes, tłumaczony tutaj jako „zaufaj procesowi”. Poza tym, że jest to jeden z najczęściej używanych coachujgowych onelinerów to użyty we właściwym kontekście faktycznie działa i pozwala nie rozwalać się na kawałki już w przedbiegach. 
	Tłumaczę.
	Weźmy za przykład sytuację, w której określony czas wcześniej (miesiąc, kwartał, pół roku) przygotowujesz się do ważnego w pracy audytu, W międzyczasie, im bliżej terminu, tym bardziej stresujesz się wydarzeniem, sporą część dnia zajmuje Ci rozmyślanie o tym, co jeszcze się nie wydarzyło. W rezultacie rozbija Ci to dzień, tydzień, ucieka skupienie, którego miejsce zajmują dywagacje nad tym, co może się wydarzyć i rozmyślanie nad scenariuszami (zazwyczaj czarnymi) finału. 
	Bardzo ważny jest sam początek. Dokładne przemyślenie, periodyzacja przygotowania pod to ważne wydarzenie. Najlepiej dzień po dniu, tydzień po tygodniu. Możliwie jak najbardziej dokładny plan działania z mierzalnymi, małymi wynikami, Przykład zawodów. Masz trzy miesiące do startu. Dokładnie sobie je zaplanuj, co będziesz trenował każdego dnia przez te dni, kiedy będzie czas na regenerację, o której będziesz szedł/szła spać, jak będzie wyglądało żywienie. Jeśli nie masz o tym pojęcia to zleć to komuś (na przykład mi), kto zna się na temacie. 
	Dalej pozostaje, w połączeniu z poprzednim rozdziałem, faktycznie robić robotę, skupić się na procesie i mu zaufać, bo nic innego tylko właśnie ten proces może zaprowadzić Cię do sukcesu. Zatem logicznym jest, żeby skupiać na nim swoje myśli i energię a nie na tym, co się może spierdolić.
	Zauważ, że to nie ma nic wspólnego z pozytywnym nastawieniem, pozytywnym myśleniem czy czymkolwiek w tym stylu. To jest focus, skupienie się na robocie, bycie fizycznie i mentalnie (to drugie zdecydowanie ważniejsze) w lidze, i zaufanie temu wszystkiemu, a co za tym idzie – wykluczenie negatywnych myśli, które traktujemy po prostu jako zbędny balast, błoto na butach, niepotrzebny syf.
	
    
![1667914151746.jpg](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1667914433/1667914151746_f0bfb54bb8.jpg)
**OSIĄGANIE VS NIE PRZEGRYWANIE**
	
	Kolejny wyświechtany frazes, któremu nadamy pokrótce znaczenie. Chodzi o pozycję, w której staramy się nie zginąć i pozycję, w której chcemy osiągnąć cel. Od razu przejdźmy do przykładu z zawodów. Zakładam, że ktoś, kto jedzie na zawody ma w tym jakiś cel. Może to być zarówno wygranie tych zawodów, pobicie życiówek, bycie wyżej niż rywal (słaba pobudka – choć na pewnym etapie porównywanie się z innymi również jest budujące) – cokolwiek, co pozwoli nam wejść te kilka schodków lub całe piętro wyżej. W każdym razie kluczowe jest (znowu!) nastawienie.
	Jeśli chcesz jechać na zawody to z myślą o osiągnięciu swojego celu a nie, żeby nie być ostatnim. 
	Pierwszy mindset pozwala nam szukać rozwiązań, optymalnie dostosować się do tego, żeby wygrać, wyciągnąć pożądany ciężar, przestawia nasz umysł w tryb kreatywny.
	Drugi mindset to typowy tryb przetrwania. Myśląc o tym, żeby nie być ostatnim / tylko nie dać dupy w wystąpieniu / nie palnąć jakiejś głupoty na rozmowie jest spora szansa, że faktycznie osiągniesz...ale tylko to o czym właśnie myślisz. Czyli po prostu będziesz przedostatni lub trzeci od końca. W niektórych przypadkach oczywiście jest to uzasadnione, ale umówmy się – jeśli jedziesz na zawody albo masz jakieś wystąpienie publiczne, to znaczy już, że masz coś więcej do powiedzenia w temacie, tak więc lepiej zrób tam rozpierdol jak należy!

**WYGRANA I / LUB WIEDZA**

	Na koniec odpowiedź na pytanie: „a co jeśli...?”
	Po pierwsze – jeśli nie grasz o życie to nie masz nic do stracenia. Masz przed sobą wyzwanie, które jest do pokonania – tyle. W najgorszym przypadku zdobędziesz wiedzę, która też jest potrzebna. Wyciągniesz wnioski, będziesz wiedział/wiedziała, co trzeba poprawić, i co trzeba zrobić, żeby być bardziej skutecznym. 
	Jeśli wygrasz – to oprócz samej wygranej, również zdobywasz wiedzę. Bo przecież tutaj droga się nie kończy, prawda?
	W każdym razie – albo wygrywasz, albo się uczysz.
	Porażka następuje w momencie, kiedy się poddajesz.
	Z każdej takiej sytuacji można wyciągnąć coś pożytecznego i być wdzięcznym (paradoksalnie) za to, że się nie wygrało. Każdy sportowiec, który jest na wysokim poziomie powie Ci to samo. Nie wyszło? Ok, analizuję co jest do poprawy, tworzę plan, działam dalej. Świat się nie zawalił. Mało tego – sportowcy potrafią często wyciągnąć pozytywy z bardzo ciężkich kontuzji, potrafią dostrzegać, co dobrego im przyszło z tego, że zerwali zupełnie mięsień, co jest swoistą zamianą gówna w złoto.
	
	Oczywiście to część, i to ta świadoma. To czyszczenie głowy, które możemy, i powinniśmy robić na co dzień. Kilka przydatnych tipów, które sam stosuję, i które najzwyklej w świecie działają. Dzięki nim potrafiłem raz – nie rozwalić się przed zawodami, bo krok po kroku działałem z planem, dwa - ze spokojem i pełnym skupieniem mogłem wykonywać boje już podczas zawodów, gdy jednocześnie (co później widziałem na filmikach i zdjęciach) rywale nerwowo przestępowali z nogi na nogę i wykonywali chaotyczne ruchy.
	To dopiero początek, na pewno temat jest znacznie szerszy i oczywiście rozwinę go w dalszych artykułach. Wypatrujcie:)

Do następnego!
Kuba

Przygotowanie mentalne samego siebie w kontekście zarówno zawodów sportowych jak  innych wyzwań.

Mental w zawodach

W dzisiejszych czasach mamy dostęp do ogromu wiedzy, trenerów, na każdym kroku możemy kupić karnet i pracować ze swoim ciałem. Niestety bardzo duży procent dostępnych produktów i usług to po prostu powielanie schematów, sprzedaż algorytmów. Dodatkowo każdy reklamuje swoje narzędzia, sposób ćwiczeń jako ten jedyny słuszny. Wiedza jest bardzo rozproszona i nie usystematyzowana, mamy dużo bodźców, dużo motywatorów, dużo reklam, a tak mało konkretów.

Miejsce, do którego trafiłeś / trafiłaś stoi zupełnie z boku i chce się jak najbardziej odcinać od tego, co można przeczytać powyżej.

Główną ideą przy tworzeniu **Body Armor Skills** było i jest pokazywanie ludziom drogi do odzyskania i rozwijania sprawności i siły. 

Przetestowałem i cały czas testuje różnorodne metody treningowe, ćwiczenia, podejścia do programowania. Ciągle się kształcę, wyszukuję badania, publikacje, które pozwolą poznawać mi jeszcze więcej (co oczywiście tak nie działa, bo im więcej wiesz, tym tak naprawdę wiesz mniej - nie?:) ) Z bazy doświadczenia tworzę dla Was indywidualne programy oraz niezbędny rdzeń umiejętności, które są kluczowe dla rozwoju ciała.
Moje metody treningowe opierają się głównie na ćwiczeniach siłowych w całym ich przekroju, zatem można znaleźć u mnie przede wszystkim podstawowe wzorce ruchowe z trójboju, dwuboju olimpijskiego, kettlebell metodą hardstyle, odd lifts, kalisteniki, movement. 
Lubię gdy dużo się dzieje i nie ma w treningu monotonii. W końcu, poza benefitami w postaci zdrowia, sylwetki, chcemy mieć frajdę z ćwiczeń, bawić się ruchem i mieć satysfakcję z osiąganych wyników, poznanych i opanowanych umiejętności.

![kubawlesie.jpg](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1663058748/kubawlesie_2b8bd663f0.jpg)

**To droga siły, sprawności i zdrowej sylwetki**

Tytułowych Filarów całej ideologii Body Armor Skills jest osiem i brzmią następująco:

RUCH

TRENING

ŻYWIENIE

MENTAL

ODPORNOŚĆ

ROZWÓJ

REGENERACJA

SPOŁECZNOŚĆ

![topteam.jpg](https://res.cloudinary.com/jaszczakw/image/upload/v1663058793/topteam_a0fd4538a2.jpg)

RUCH 

Bo człowiek nie ogranicza się tylko do treningu. Nie jesteś stworzony do tego, żeby trenować trzy razy w tygodniu, na siłownię dojeżdżać samochodem, poza tymi trzema jednostkami zbyt wiele się nie ruszać. Celebruj ruch, to że możesz chodzić i zwracać uwagę jak chodzisz, jak siadasz, w jaki sposób podnosisz przedmioty. Jesteśmy stworzeni do ruchu i chodzi o to, żeby wykonywać go świadomie i jak "na człowieka przystało".

TRENING 

Bardzo prawdopodobne, że głównie dlatego trafiłeś / trafiłaś na mnie. To trening daje nam frajdę i jest mierzalnym wyznacznikiem postępu. W moim rozumieniu i w rozumieniu moich podopiecznych trening ma być możliwie jak najlepiej zaprogramowany, tak abyśmy stawali się coraz sprawniejsi i osiągali swoje cele. To nie po prostu zbiór ćwiczeń z jutuba. 

ŻYWIENIE

Jesteśmy użytkownikami swojego ciała. Innego na obecną chwilę nie mamy, ale za to możemy w znacznej większości przypadków uczynić z niego jeśli nie dzieło sztuki to przynajmniej całkiem sprawne narzędzie. Jednak żadne urządzenie nie pojedzie za daleko i nie będzie odpowiednio działało, jeśli będzie miało kiepskie paliwo. Dokładnie to samo jest z naszym ciałem. Chcesz funkcjonować jak najlepiej? Dostarczaj właściwe pożywienie.

MENTAL

Umysł jest równie ważny jak ciało. Medytacja i uważność nie są już elementami życia, które kojarzą się z zakonem buddyjskich mnichów. Zawodnicy, trenerzy coraz częściej zwracają uwagę, że im lepiej przystosowana głowa, tym lepsze wyniki w sporcie. 
Najlepiej określił to Louie Simmons:
“A lifter must raise his mental and emotional limits, or he won’t raise his weights.”

ODPORNOŚĆ

Jesteś tak mocny jak Twoje najsłabsze ogniwo. Jeśli nie zadbasz o zdrowie pod kątem stanów zapalnych, zahartowania, sprawnych i mobilnych stawów, będziesz częściej łapał kontuzje, miał dłuższe przerwy, zwalniał.
"You slow down - You go down"

ROZWÓJ

Mógłbym ten akapit rozpocząć cytatem, którym zakończyłem poprzedni. Jeśli się zatrzymujesz, tutaj w kontekście rozwoju, to się cofasz, a przynajmniej zwalniasz. Rozwój oznacza czasem powrót do korzeni, a właściwie grzebanie w źródłach, doszukiwanie się metod ludzi, którzy żyli podobnie, osiągali nadludzkie wyniki. Chodzi o brak zamknięcia się na jednotorowe myślenie i otwarcie umysłu na całość, na holistyczne podejście.

REGENERACJA

Nie oszukasz snu, nie zrobisz długoterminowo nic ponad swoje siły - tutaj nie ma złotych pigułek, nie pomogą energetyki, najlepsze przedtreningówki i towar. Sen i jego "higiena", właściwy odpoczynek, filtrowanie umysłu - tylko tyle i aż tyle czego potrzeba. To również umiejętność i można się tego nauczyć.

SPOŁECZNOŚĆ

Jeśli obracasz się w stadzie amatorów, podświadomie będziesz zachowywać się jak amator. Ważnym jest, żeby otaczać się ludźmi, którzy będą Cię wspierać, dawać dodatkową wiedzę, motywację (tak - użyłem tego słowa), ludzie dzięki którym będziemy bardziej skuteczni. Po to tu jesteśmy;)


Pasjonat sportów siłowych i systemów walki. Odpowiedzią na pytanie – „po co ćwiczysz?” – które większość praktykujących pewnie nieraz usłyszała, w moim przypadku była, jest i będzie – sprawność.